بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و آیت الله کاشانی

اندیشه عبارت است از مرتب ساختن امور معلوم برای کشف مجهول و در معنای خاص، اندیشه دارای ویژگی هایی مانند انسجام و حد و حدود منطقی و قابلیت استدلال است. هرگونه تفکر یا تلاش ذهنی را که به لحاظ منطقی منسجم و دارای مبنا و چارچوب بوده و موجه و مهم باشد، اندیشه می نامیم. اندیشه سیاسی که سرآغاز مباحث اصلی این پایان نامه بوده است، مجموعه ای از آرا و عقاید را در بر می گیرد که به شیوه ای عقلانی، منطقی و مستدل دربار? چگونگی سازمان دادن به زندگی سیاسی مطرح می گردد و می تواند توصیفی یا تبیینی باشد. از این سو اندیشمند سیاسی کسی است که بتواند دربار? آرا و عقاید خود به گونه ای عقلانی و منطقی استدلال کند؛ تا جایی که اندیشه های او دیگر آرا و ترجیحات شخصی به شمار نرود. اندیشه سیاسی اگر بر اساس مبانی فلسفی مطرح گردد، فلسفه سیاسی خوانده می شود و اگر بر پایه مبانی فقهی یا کلامی مطرح شود، «فقه سیاسی» یا «کلام سیاسی» نام می گیرد. امام خمینی (ره) در بخشی از نظرات سیاسی خود چنین عنوان می فرمایند: "{حاکمان} شهوت و غضب دارند، شیطنت و خدعه دارند، منافع شخصی خود را می خواهند، منافع دیگران را فدای خود می کنند، جمله کلام آن که آنها هم محتاج و گرفتار عوامل بسیار هستند و از چنین بشری کسی توقع ندارد که احکامش به مصالح عامه باشد و خود را بر دیگران ترجیح ندهد و منافع دیگران را پایمال نکند." نتیجه آنکه امام با دلایل مختلف، لزوم وجود و تلاش برای برپایی حکومت دینی را اثبات می کند؛ حکومتی که پیش زمینه آن اثبات رابطه دین و سیاست است. اندیشه های امام خمینی(ره) در بعضی محورها با عقاید مرحوم آیت الله کاشانی به عنوان یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان و مبارزان عرص? سیاست، دارای نقاط اشتراک و البته در مواردی نیز دچار عدم هم خوانی بود.